Friday 29 May 2009

Το κρυφτο ενος χαμογελου…


Το παρακάτω κείμενο είναι μια ιδέα που πηγάζει από μια νέα γνωριμία και την εξελικτική της μορφή μετά από μέρες. Πλήθος από εικονίδια χαμόγελων γέμιζαν τις συζητήσεις μα δεν μπορούσα να υπολογίσω τον λόγο δημιουργίας. Γι αυτό έκανα ένα «gallop» σχετικό με το χαμόγελο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω λοιπόν τους συμμετέχοντες: Κωνσταντίνα, Γιώργο, Δανάη, Βάϊο, Αλεξάνδρα, Ευθαλία, Δήμητρα, Χάρη, Χρήστο και Γιάννη από καρδίας।


Τι κρύβεται πίσω από ένα χαμόγελο ενός παιδιού…


- Η αγορά ενός παιχνιδιού από τους γονείς του.

«Μου πήραν για δώρο γενεθλίων το νέο “Bionic” και είμαι πολύ χαρούμενος।»


- Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας κατάλαβαν πως θέλει να παίξει και εκείνο μαζί τους.

«Κάτι παιδιά με άφησαν να παίξω μαζί τους μπάσκετ και τους απέδειξα πως είμαι καλός।»


Τι κρύβεται πίσω από ένα χαμόγελο ενός μαθητή…


- Το ότι την «είπε» στην καθηγήτρια του.

«Έγραψε κάτι λάθος στον πινάκα και την διόρθωσα αμέσως। Όχι που με είχε για τεμπέλη μαθητή η ηλίθια.»


- Η ιδέα του πως τον κάνει σοφότερο όχι μόνο στις σχολικές δραστηριότητες.

«Όταν χαμογελάς γίνεσαι περισσότερο ευφυής। Τα μέρη του μυαλού σου ξυπνούν. Εκπέμπεται μια ενέργεια από την εσωτερική πηγή προς την επιφάνεια, και ετσι κερδίζεις τους ανθρώπους. Κάτι που είναι ίσως το σημαντικότερο στην ζωή μας.»


Τι κρύβεται πίσω από ένα χαμόγελο ενός έφηβου...


- Το ότι ερωτεύεται ξανά και ξανά σαν την πρώτη φορά.

«Χαμογελώ διότι εσύ με κάνεις। Με ακόλουθεις σε κάθε μου στιγμή ακόμα και στον ύπνο μου χαμογελώ διότι με συντροφεύεις στα όνειρα μου. Όποιο χαμόγελο εμφανίζεται αυτή την περίοδο είναι από δική σου ευθύνη. Μπήκες στην ζωή μου και χαμογελώ για την νέα ύπαρξη στον κόσμο μου και για τα μάτια που έχω ήδη ερωτευτεί.»


- Το ότι ελπίζει για κάτι καλύτερο.

«Δεν θέλω οι άνθρωποι να βλέπουν άμυνες αλλά πράξεις। Αυτό θα το πετύχουν με το να μιλούν και όχι να διστάζουν, με το να τολμούν και όχι να φοβούνται, με το να γνωρίζουν και να αφήνονται και τέλος με το να προσφέρουν χαμόγελα στην σκυθρωπή δειλία.»


Τι κρύβεται πίσω από ένα χαμόγελο ενός εργαζομένου…


- Ο σεβασμός που δείχνουν οι συνάδελφοι του.

«Μετά από τόσο καιρό, μου δόθηκε η ευκαιρία να δείξω στο τμήμα μου πως όλοι μπορούμε να γίνουμε μια γροθιά όταν η ανάγκη το επιβάλλει।»


- Η συνείδηση της αξιοκρατίας.

«Στο συμβούλιο των στελεχών αναφέρθηκε το όνομα μου για τον διακανονισμό των εξόδων που με δική μου προτροπή εκτελέστηκε μέσα στο 2008। Ίσως η προοπτική της προαγωγής να μην φαντάζει δα και τόσο μακρινή.»


Τι κρύβεται πίσω από ένα χαμόγελο ενός γονιού…


- Ο ερχομός ενός νέου μέλους στην οικογένεια.

«Οι μαύροι κύκλοι, τα ξενύχτια και η σωματική κούραση δεν είναι τίποτα μπροστά στη χαρά που μου δίνει αυτό το παιδί।»


- Η ανταπόδοση των κόπων μιας ζωής για σωστή παιδεία.

«Χαίρομαι που ο γιος μου είναι πια ικανός να λάβει την ζωή του στα χέρια του। Και η χαρά γίνεται διπλή όταν γνωρίσω πως ένα λιθαράκι στα θεμέλια ετούτε είναι με αγάπη από μένα.»


Λαμβάνοντας υπόψη μας αυτά τα 5 κύρια παραδείγματα παρατηρούμε πως ένα χαμόγελο κρύβει μια πολυδιάστατη αλήθεια. Μια αλήθεια που ξεφεύγει από την πάγια διττότητα που την κυνηγάει η σκέψη μας εδώ και χρόνια. Αν δείτε πραγματικά όμως τι κρύβεται πίσω από ένα χαμόγελο, με τα μάτια της ψυχής ορθάνοικτα εννοώ, θα δείτε ποικίλα συναισθήματα. Πίσω από ένα χαμόγελο ενός ανθρώπου κρύβονται τα ιστορικά δρώμενα της πολυσύνθετης αυτής δημιουργίας. Μπορεί δηλαδή να μη κρύβεται, όπως απροκάλυπτα συνηθίζει να κάνει , η έκφραση ευτυχίας. Πολλά αλλά αισθήματα μπορούν να παίζουν κρυπτό με την αντίληψη του καθενός μας και έτσι να διαστρεβλώνουν την γνώμη μας. Τέλος, ο άνθρωπος είναι ένα βιβλίο μαύρων σελίδων, που μόνο εκείνος ξέρει τι λένε, και αυτοί που προσπαθούν να τις αποκρυπτογραφήσουν είναι εκείνοι που ξέρουν να αγαπούν.

Friday 15 May 2009

Μη δεις απλά..ζήσε!


Με αφορμή την συνέντευξη στον κ. Αξελό Κωνσταντίνο, διδάκτωρ στην Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, γραφώ αυτό το άρθρο για να δώσω μια ελπίδα σε εκείνους που διαλέγουν να διαμορφώνουν την ζωή τους να συνεχίσουν και ενεργεία σε εκείνους όπου νιώθουν αδύναμοι να αλλάξουν την «ρουτίνα» τους.

Ο σημερινός άνθρωπος είναι προφανές πως κυριεύεται από ένα κλίμα φόβου. Ενός φόβου πολυδιάστατου και πολύπλοκου όπου η λύση του φαντάζει αδύνατη. Κάτι που γεμίζει το αδιάφθορο μοντέλο του σύγχρονου ανθρώπου με τραύματα. Και τέλος, σπάει τα «taboo» που θέλουν την θνησιμότητα του ανθρώπου σήμερα να αποτελεί ανύπαρκτη λέξη στο λεξικό της ζωής.

Μέσα από την εξέλιξη της τεχνολογίας ξεπεράσαμε τον φόβο του θανάτου, λόγο της αύξησης του μέσου όρου ζωής, και έτσι επικεντρωθήκαμε στους εσωτερικούς μας φόβους. Εκείνοι με την σειρά τους προσηλώθηκαν στις μελλοντικές προσδοκίες μας και τα καθημερινά «γιατί» του εαυτού μας. Σκέψεις και φοβίες για την οικογένεια μας, για τις σπουδές μας, για την εργασία μας και τέλος για την προσωπική μας εξέλιξη τώρα κατακλύζουν το εσωτερικό μας. Όλα αυτά λίγο λίγο πλέκουν και αλλά αρνητικά στοιχειά, όπως άγχος, ανασφάλεια και αποσυντονισμός του «είναι» μας. Και εκεί που νομίζουμε ότι τα γνωρίζουμε όλα περί ζωής, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως είμαστε ημιμαθείς μα όχι γνώστες. Αυτό είναι το λεπτό που όλη η ύπαρξη μας κλονίζεται και ο νους αρχίζει να σκέφτεται και να απορεί.

Ερωτήματα όπως «Από πού μπορώ να πιαστώ τώρα που είμαι μόνος?» & «Σε ποιον να πιστέψω?» κάνουν τώρα την εμφάνιση τους . Και ενώ φαντάζουν δύσκολες απορίες όλοι μπορούμε να τις απαντήσουμε, αρκεί να σκεφτούμε λίγο περισσότερο. Να ερευνήσουμε πιο βαθειά. Ο μεγάλος Έλληνας στοχαστής κ. Άξυλος θεώρει πως δεν μπορούμε να πιαστούμε από πουθενά και πως η λύση βρίσκεται στο άνοιγμα μας προς το αποσπασματικό Όλον . Με λίγα λόγια, βρισκόμαστε μονοί σε αυτή την ζωή και ποτέ δεν θα είμαστε ανεξάρτητοι. Γι αυτό επιθυμούμε κάθε φορά να πιαστούμε από άλλα σώματα που είναι γύρω μας, όμως τελικά δεν είναι το άγγιγμα του ενός σώματος με το άλλο αλλά το άνοιγμα του ενός προς το άλλο. Τώρα βεβαία θα αναρωτιέστε και πως καταφέρνουμε κάτι τέτοιο χωρίς να το καταλαβαίνουμε οι ίδιοι. Δεν τίθεται όμως θέμα έλλειψης αντίληψης, απλά το ονομάζουμε αλλιώς. Η πιστή μας σε κάτι δεν είναι στην ουσία κάτι που πιστεύουμε, άλλα κάτι που επιτρέψαμε εμείς να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα μας.

Το ουσιαστικό άνοιγμα υλοποιείται όταν εμείς οι ίδιοι «ανοιγόμαστε» στον χωροχρόνο. Παύουμε να παγώνουμε τις εικόνες και αρχίζουμε να τις ζούμε. Δεν ακινητοποιούμε τίποτα γύρω μας άλλα συγχρονιζόμαστε με την κίνηση τους. Αυτό πάει να πει άνοιγμα. Βεβαία, μερικοί από μας , αν όχι όλοι, αμφιβάλουμε για το αν ο τρόπος που ανοιγόμαστε είναι ο κατάλληλος. Μια ενδοσκόπηση θα σας πείσει πως ότι κάνουμε με την θέληση μας και αυτή τη στιγμιαία επιθυμία που μας διακατέχει το λεπτό της πράξης μας κάνει χαρούμενους. Αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους του εκάστου ανοίγματος, η προσωπική ευδαιμονία. Γι αυτό ας θέσουμε τον χρόνο φίλο και να κοιτάμε κάθε φορά να τον διασκεδάζουμε σωστά.

Συνοψίζοντας, το άνοιγμα είναι κάτι σαν δωρεά ευτυχίας στην ζωή μας που μας παροτρύνει να ξεπερνάμε φόβους και προβλήματα. Μας κάνει δυνατούς και πάνω από όλα καλυτέρους ανθρώπους. Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στα λόγια ενός ηθοποιού που είπε κάποια στιγμή «Αν δεν δώσεις σημασία, δεν θα ζήσεις τίποτα σημαντικό». Θέλω να πιστεύω λοιπόν πως εσείς ακόμα και αν δεν δώσατε στο παρελθόν, μόλις αρχίσατε…

Monday 4 May 2009

Δεν υπάρχουν περιθώρια αλλαγής… μοναχά βελτίωσης!

Μιας που όλοι λίγο πολύ έχουμε την εμπειρία της ανθρωπινης σχέσης που βρέθηκε σε αδιέξοδο για διαφόρους λογούς. Παραθέτω ένα νέο τρόπο άρθρου-συνέντευξης όπου εκφράζει με μια ιδιαίτερη αμεσότητα ένα πρόβλημα που έχει αγγίξει τον καθένα μας άσχετου ηλικίας. Πριν αρχίσω όμως θα ήθελα να ευχαριστήσω τους ανθρώπους που μοιραστήκαν μαζί μου εμπειρίες ζωής και κατανοούν με την σειρά τους ότι στην ζωή τους καλύτερα να μην είναι μόνο παρατηρητές αλλά ενεργοί «ηθοποιοί» στην ίδια τους την σκηνή.

Πόσοι από μας έχουν δεχτεί ένα ψυχικό πλήγμα όταν βρεθήκαν αντιμέτωποι με το μεγαλύτερο πρόβλημα των ανθρώπινων σχέσεων που είναι η επικοινωνία. Πιο συγκεκριμένα, όταν έζησαν την στιγμή όπου η έλλειψη απόλυτης κατανόησης από τον συνάνθρωπο τους ήταν κάτι παραπάνω από εμφανή. Ήταν το λεπτό που άρχισαν να σκέπτονται λογικά και κατέληξαν στην εύρεση πολυάριθμων ελαττωμάτων του «άλλου» προσώπου. Και φυσικά μετά από αυτό το λεπτό άρχιζαν να ζουν διαφορετικά, όχι με χαμογέλα στα χείλη, αλλά με σκέψεις στο μυαλό και καχυποψία στο ύφος του προσώπου τους.

- Όλη αυτή η αλλαγή όμως γίνεται λόγο της ελάττωσης του συναισθήματος που νιώθεις για το συγκεκριμένο άτομο? Η μήπως για τον θέλγητρο σου να τον κάνεις έτσι όπως εσύ θέλεις?

Σίγουρα όλο αυτό δεν γίνεται λόγο κάποιου «παραστρατήματος» ενός συναισθήματος. Άλλωστε είναι τόσο δυνατό ένα συναίσθημα που σίγουρα δεν παραδίδει τόσο εύκολα τα όπλα. Είναι μάλλον αυτός ο αλλόκοτος και ισχυρός εγωισμός που διακατέχει κάθε ανθρωπινή ύπαρξη. Όταν θέλουμε κάποιον τόσο πολύ και σταματάμε να σκεπτόμαστε το γιατί μας κίνησε το ενδιαφέρον και ασχολούμαστε με το πώς θα τον κάνουμε έτσι όπως μας αρέσει. «Να τον φτιάξουμε» κατά ένα τρόπο που θα θεωρείται τέλειος στα μάτια μας γιατί θα είναι δικό μας απόκτημα.

- Είναι όμως τόσο εύκολο να «φτιάξεις» τον άλλον? Και είσαι τόσο σίγουρος/η πως αυτή η αλλαγή του είναι αναγκαία η μπορεί να κάνεις λάθος γιατί πολύ απλά δεν τον έχεις γνωρίσει 100%?

Πρέπει να τονίσουμε ότι δεν είναι εύκολο να «φτιάξεις» τον άλλον. Και αυτό είναι από δύσκολο ως ακατόρθωτο, διότι ο άλλος δεν είναι πράγμα αλλά άνθρωπος και δεν τον σχεδιάζουμε στα μέτρα μας. Είναι ήδη σχεδιασμένη η φύση του. Ακόμα, όσο για την αναγκαιότητα αυτής της αλλαγής που εμείς οι ίδιοι κρίνουμε πως πρέπει να γίνει πρέπει να ψάξουμε πρώτα μέσα μας. Να αναρωτηθούμε για ακόμα μια φορά αν του έχουμε αφήσει όλα τα περιθώρια για να μας αποκαλυφθεί. Διότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός μεν, αλλά φοβητσιάρης δε. Ποιος θα μπορούσε να πει με εγκυρότητα 10 επίθετα που να χαρακτηρίζουν απόλυτα τον εαυτό του. Η απάντηση είναι κάνεις. Διότι θέλει ο άνθρωπος πάντα να κρύβει κάτι. Να έχει από κάπου να πιαστεί όταν υποπέσει σε κάποιο τραυματισμό.

- Ακόμα και όμως αν συμπεράνουμε πως η αλλαγή του άλλου είναι ανέφικτη νομίζετε ότι θα νεκρωθεί η επιθυμία μας να τον κάνουμε όπως θέλουμε?

Ένας επιπλέον λόγος που δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον άλλον είναι επειδή και εμείς φτάνουμε σε ένα σημείο που λέμε δεν μπορώ να αλλάξω ακόμα και όταν νιώθουμε ότι είμαστε λάθος. Έχουμε ήδη φτιάξει μια προσωπικότητα και δύσκολα επιδέχεται διορθώσεις. Ακόμα όμως και αν αυτή η επιθυμία φαντάζει αθάνατη, μπορούμε να την ελαχιστοποιήσουμε όταν συνειδητοποιήσουμε πως ακόμα και αν δεν αλλάζει ο άνθρωπος, μπορεί να βελτιώνεται και να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα αρκεί να το θέλει. Αν νιώσεις όμως πως δεν υπάρχει αφορμή να βελτιωθείς καλύτερα να τερματίσεις αυτή την σχέση διότι δεν γεμίζει αρχικά εσένα και πιέζει τον άλλο.

- Πως μπορεί να χαρακτηριστεί αυτή η επιθυμία μας? Και αν δεν μπορούμε να την θανατώσουμε, πως γίνεται να την καθησυχάσουμε όταν έρχεται και πάλι στην επιφάνεια?

Η επιθυμία αυτή μπορεί να παρομοιαστεί με το παιχνίδι «Othello» ή αλλιώς «Reverse». Στο παιχνίδι αυτό υπάρχουν δυο παίκτες που παίζουν σε μια πιστά 15x15 κομματιών και ο καθένας έχει ένα χρώμα (μαύρο ο ένας και λευκό ο άλλος). Το παιχνίδι αρχίζει με δυο κομμάτια μαύρου και δυο κομμάτια λευκού χρώματος, αντίστοιχα, διαγώνια μεταξύ τους στο κέντρο της πίστας. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να γεμίσεις την πιστά με του δικού σου χρώματος τα κομμάτια κατά πλειονότητα, με αυτό τον τρόπο κερδίζεις. Κάπως έτσι λοιπόν θέλουμε να γεμίσουμε και εμείς την ζωή του άλλου με τα δικά μας κομμάτια όμως από την βιασύνη μας κάνουμε λάθος χειρισμούς και καταλήγουμε στο μοιραίο αδιέξοδο. Τελικά, όμως αυτό μπορούμε να το αποτρέψουμε ψάχνοντας τι θέλουμε πραγματικά εμείς από τον άλλον και τι εκείνος μπορεί να μας προσφέρει. Άλλωστε στην ζωή η πιστά του «Othello» δεν περιορίζεται στα κομμάτια, μιας που ακόμα και εκείνα φτάνουν στο άπειρο..